1. Inleiding

2. Voor wie?

Het toepassingsgebied van cao 103 is heel ruim. De meeste werkgevers en werknemers in de privésector vallen onder dit systeem.

Met betrekking tot de werkgever: voor bedrijven met meer dan 10 werknemers (voor bedrijven die op 30 juni van het jaar voorafgaand aan het jaar van de aanvraag minder dan 11 werknemers in dienst hebben, is voor het recht op tijdskrediet de instemming van de werkgever vereist). Met betrekking tot de werknemer: Alle werknemers met een arbeidsovereenkomst komen in aanmerking. Alleen (die met de werkgever zijn verbonden door een leerovereenkomst) leerlingen zijn uitdrukkelijk uit het toepassingsgebied uitgesloten.

3. Voorwaarden

Recht op tijdskrediet

GEMOTIVEERD TIJDSKREDIET

Motieven:

* Zorg voor (een) kind(eren) jonger dan 8 jaar (a) * Palliatieve zorg (b) * Zorg voor een ernstig ziek gezins- of familielid (c) * Zorg voor een gehandicapt kind tot de leeftijd van 21 jaar (d) * Zorg voor een ernstig ziek minderjarig kind-lid van het gezin (e) * Het volgen van een erkende opleiding (f)

Voorwaarden:

* Anciënniteitsvoorwaarde: met een arbeidsovereenkomst met de werkgever verbonden zijn gedurende minstens 24 maanden voor het bericht * Tewerkstellingsvoorwaarde: - Halftijds tijdskrediet: voltijds of minstens 3/4 tewerkgesteld zijn geweest - 1/5 tijdskrediet: voltijds tewerkgesteld zijn geweest

Duur:

* Minimum - (a)(d) en (f): voor een voltijds of halftijds tijdskrediet bedraagt de minimumduur 3 maanden. Voor een 1/5 tijdskrediet bedraagt de minimumduur 6 maanden. - (b) Per patiënt: periode van 1 maand, verlengbaar met 1 extra maand - (c) en (e): per periode van minimaal 1 tot maximaal 3 maand * Maximum - 51 maanden voor (a), (b), (c), (d) en (e) - 36 maanden voor (f)

Vormen van onderbreking:

* Voltijds tijdskrediet: biedt de mogelijkheid om alle arbeidsprestaties op te schorten, ongeacht of het een voltijdse of deeltijdse arbeidsovereenkomst betreft. * Halftijds tijdskrediet: biedt de mogelijkheid om de arbeidsprestaties tijdelijk te verminderen, d.w.z. met 50% van de geplande voltijdse werkrooster van uw werkgever, op voorwaarde dat u ten minste voor ¾ 3/4 bent tewerkgesteld. * 1/5 tijdskrediet: gedeeltelijke onderbreking waardoor de wekelijkse arbeidsduur tijdelijk met 1 dag of 2 halve dagen per week kan worden ingekort om tot 80% een voltijdse regeling van het bedrijf te kunnen blijven werken. Het 1/5 tijdskrediet is enkel mogelijk indien u voltijds tewerkgesteld bent in een stelsel van 5 dagen of meer.

Er moet verplicht een sectorale of ondernemings-cao gesloten zijn die het mogelijk maakt een voltijds of halftijds tijdskrediet te bekomen voor de volgende motieven: * zorgen voor zijn kind(eren) jonger dan 8 jaar; * palliatieve zorgen verlenen; * zorgen voor een zwaar ziek gezins- of familielid; * een erkende opleiding volgen. Dat betekent dat het recht op voltijds of halftijds tijdskrediet omwille van deze motieven niet bij alle werkgevers kan bekomen worden. TIJDSKREDIET-LANDINGSBAAN

Voorwaarden:

* Leeftijdsvoorwaarde: - vanaf de leeftijd van 55 jaar : mogelijkheid om 1/5 tijdskrediet - vanaf de leeftijd van 55 jaar : mogelijkheid om halftijds te werken * Voorwaarde van beroepsloopbaan: minimaal 25 jaar beroepsloopbaan: hierbij wordt rekening gehouden met de effectieve arbeid en de meerprestaties zonder inhaalrust. Er wordt geen rekening gehouden met arbeidsprestaties als zelfstandige of als statutair ambtenaar. * Anciënniteitsvoorwaarde: 24 maanden anciënniteit bij de werkgever waarbij het tijdskrediet wordt aangevraagd. * Tewerkstellingsvoorwaarde: - Halftijds tijdskrediet: voltijds of minstens 3/4 tewerkgesteld zijn geweest - 1/5 tijdskrediet: voltijds tewerkgesteld zijn geweest

Duur:

* Minimum - 6 maanden voor 1/5 tijdskrediet - 3 maanden voor halftijds tijdskrediet * Maximum : tot aan de pensioendatum

Vormen van onderbreking: * Halftijds tijdskrediet: vermindering van de arbeidsprestaties met 50% van een voltijds of 3/4 uurrooster. * 1/5 tijdskrediet: vermindering van de wekelijkse arbeidsduur 1 dag of 2 halve dagen per week. Alleen beschikbaar voor een voltijdse werknemer.

Opmerking De vermindering met 1/5 moet in principe worden toegepast onder de vorm van één volledige dag of twee halve dagen per week. Het is echter mogelijk om voor een periode van maximaal 12 maanden een ander gelijkwaardig systeem op te zetten bij collectieve arbeidsovereenkomst op sector- of ondernemingsniveau of in geval er geen vakbondsafvaardiging in de onderneming aanwezig is, bij arbeidsreglement en mits daarover een wederzijds schriftelijk akkoord wordt gesloten tussen de werknemer en de werkgever.

Recht op uitkering

GEMOTIVEERD TIJDSKREDIET In het geval van een voltijds tijdskrediet betaalt de werkgever geen enkele vergoeding tijdens de periode van schorsing. In geval van een halftijds of 1/5 tijdskrediet zal de werkgever de werknemer belonen op basis van de geleverde prestaties. Om het verlies of de vermindering van uw inkomen te compenseren, kunt u bij de RVA een maandelijkse uitkering krijgen. Deze uitkering wordt onder verschillende voorwaarden toegekend: * Anciënniteitsvoorwaarde (24 maanden) * Tewerkstellingsvoorwaarde in geval van vermindering van prestaties * Bewijs van het bestaan van het motief * Geen activiteit en/of inkomen hebben dat niet mag worden gecumuleerd (in het bijzonder een zelfstandige activiteit of een aanvullende activiteit als helper van een zelfstandige in het geval van een halftijds of 1/5 tijdskrediet) * Woonachtig zijn in België, een ander land van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland * De minimale duur van het tijdskrediet in kwestie naleven

TIJDSKREDIET-LANDINGSBAAN Voorwaarden om uitkeringen te ontvangen: * Voldoen aan de voorwaarden voor tijdskrediet * Leeftijd om in aanmerking te komen voor uitkeringen: 60 jaar * Geen activiteit en/of inkomen hebben dat niet mag worden gecumuleerd (in het bijzonder een zelfstandige activiteit of een aanvullende activiteit als helper van een zelfstandige in het geval van een halftijds of 1/5 tijdskrediet). * Woonachtig zijn in België, een ander land van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland * De minimale duur van het tijdskrediet in kwestie naleven

4. Kennisgeving aan de werkgever

* schriftelijk: per aangetekend schrijven of overhandiging met ontvangstbevestiging * 3 maanden op voorhand als de werkgever meer dan 20 werknemers telt * 6 maanden op voorhand als de werkgever maximaal 20 werknemers telt De werkgever en de werknemer kunnen schriftelijk andere termijnen overeenkomen.

5. Garanties

1. Bescherming tegen ontslag * begin: dag van de overeenkomst of dag van het bericht * einde: drie maanden na het einde van het tijdskrediet * ontslag om dringende reden of om redenen die niets met het tijdskrediet te maken hebben is echter mogelijk * sanctie bij overtreding: een vaste vergoeding gelijk aan het loon van zes maanden bovenop de ontslagvergoeding 2. Garantie voor de werknemer dat hij zijn functie weer kan opnemen.

6. Afschaffing van de vervangingsplicht

De verplichting om de werknemer die zijn loopbaan onderbreekt of zijn arbeidsprestaties vermindert te vervangen, is afgeschaft.

7. Organisatieregels

Indien de onderneming minder dan 11 werknemers telt, is tijdskrediet geen recht maar een mogelijkheid waarvoor de instemming van de werkgever vereist is. Als het bedrijf meer dan 10 werknemers telt, is tijdskrediet een recht. Om de continuïteit van het werk te waarborgen, is echter een drempel van 5% van het totale aantal werknemers in het bedrijf of de afdeling ingevoerd. Het aantal werknemers dat in aanmerking moet worden genomen, is het aantal werknemers dat op 30 juni van het voorgaande jaar met een arbeidsovereenkomst in dienst was van het bedrijf. Op basis van een maandelijkse berekening van de drempel van 5% kan de werkgever al dan niet gunstig reageren op de vraag naar tijdskrediet. In het geval van een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst kan deze drempel worden gewijzigd, afhankelijk van de behoeften van de onderneming. Let op! Conform het Generatiepact komen werknemers van 55 jaar of ouder die een 1/5 loopbaanvermindering (al dan niet landingsbaan) hebben gevraagd of genieten, niet in aanmerking voor de berekening van de drempel. Als de drempel wordt overschreden, moeten voorkeur- en planningmechanismen worden uitgewerkt. Dit mechanisme wordt vastgesteld door de ondernemingsraad of in overleg met de vakbondsafvaardiging. Zo niet, dan is het volgende systeem van toepassing (in volgorde van prioriteit): een eerste prioriteit voor werknemers die palliatieve zorg of zorg verlenen aan gezins- of familieleden met een ernstige ziekte, een tweede prioriteit voor de werknemer(s) met een (eenouder)gezin, met een of meer kinderen jonger dan 12 jaar, een derde prioriteit voor werknemers ouder dan 50 jaar en een vierde prioriteit voor werknemers die een beroepsopleiding volgen.

Relevante wetgeving:

• CAO van 19 december 2019 betreffende landingsbanen.
• CAO nr. 103 van 27 juni 2012 tot invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en landingsbanen.
• Koninklijk besluit van 12 december 2001 tot invoering van hoofdstuck IV van de wet van 10 augustus 2001 betreffende verzoening van werkgelegenheid en kwaliteit van het leven betreffende het stelsel van tijdskrediet, loopbaalvermindering en vermindering van arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking.